Het endocrien stelsel (bekijk hier onze video's over het endocrien stelsel)

 Het endocrien stelsel (hormoon stelsel) bestaat uit klieren oftewel endocriene klieren (hormoonklieren). De endocriene klieren zijn organen waarin de hormonen geproduceerd worden, die vervolgens afgeven worden aan het bloed. De verschillende klieren staan met elkaar in verband, sommige beheersen zelfs het hormoon afscheiding van andere klieren, doormiddel van een aantal terugkoppelingsmechanismen. Zo zorgt een overvloed van een bepaald hormoon ervoor dat de productie van het hormoon dat zijn aanmaak stimuleert word afgeremd. Samen met het zenuwstelsel beheerst het endocrien stelsel de activiteit van alle organen en systemen in het menselijk lichaam.

Endocriene klieren hebben geen afvoerbuizen, ze geven hormonen af aan het bloed. De hormonen worden door de bloedsomloop over het hele lichaam verdeeld. Dit endocrien stelsel is bij een gezond mens in subtiele balans. Bij ziekte is deze balans verstoord, wat heel diverse oorzaken kan hebben. De belangrijkste endocriene klieren zijn o.a.:

(klik op de plaatjes voor een vergroting.)

Al deze klieren worden op hun beurt door een overkoepelend orgaan gecoördineerd, en wel door de Hypofyse. Die activeert bepaalde boodschapperstoffen, de zogenaamde releasing factoren, waardoor de verschillende klieren worden gecontroleerd. Op die manier zijn de afzonderlijke terugkoppelingssystemen terug gekoppeld naar de Hypofyse, die op haar beurt is teruggekoppeld naar de in de tussenhersenen gelegen Hypothalamus. (zie tekening links.)

Alles is met al het overige verbonden en maakt deel uit van een strenge hiërarchie deze hiërarchie fungeert overigens niet als een vorm van autoritair eenrichtingsverkeer van boven naar beneden, maar staat via de verschillende terugkoppelingssystemen open voor informatie van de lichamelijke achterban. De hypofyse is in dit verband de "regelneef". Echter, helemaal voor het zeggen heeft hij het niet want op zijn beurt staat hij onder directe invloed van het zenuwstelsel.

Overal in het lichaam worden hormonen aangemaakt en natuurlijk moeten die op een zeker moment ook weer afgebroken worden. De afbraak van hormonen vindt met name plaats in de lever.